Tuesday, June 14, 2022

Srimadramayanam 2nd Verse of Balakanda Sri Valmiki Maharshi

శ్రీ వాల్మీకి మహర్షి  రచించిన శ్రీమద్రామాయణం నందలి బాలకాండ లోని  2 వ సర్గము

రామచరితమును కావ్యముగా రచింపుమని బ్రహ్మ వాల్మీకిని ఆదేశించుట.


నారదస్య తు తద్వాక్యం శ్రుత్వా వాక్యవిశారద:.
పూజయామాస ధర్మాత్మా సహశిష్యో మహాముని: ..1.2.1..

యథావత్పూజితస్తేన దేవర్షిర్నారదస్తదా .
ఆపృష్ట్వైవాభ్యనుజ్ఞాతస్స జగామ విహాయసమ్ ..1.2.2..

స ముహూర్తం గతే తస్మిన్దేవలోకం మునిస్తదా .
జగామ తమసాతీరం జాహ్నవ్యాస్త్వవిదూరత: ..1.2.3..

స తు తీరం సమాసాద్య తమసాయా మహాముని: .
శిష్యమాహ స్థితం పార్శ్వే దృష్ట్వా తీర్థమకర్దమమ్ ..1.2.4..

అకర్దమమిదం తీర్థం భరద్వాజ నిశామయ .
రమణీయం ప్రసన్నామ్బు సన్మనుష్యమనో యథా ..1.2.5..

న్యస్యతాం కలశస్తాత దీయతాం వల్కలం మమ .
ఇదమేవావగాహిష్యే తమసాతీర్థముత్తమమ్ ..1.2.6..

ఏవముక్తో భరద్వాజో వాల్మీకేన మహాత్మనా .
ప్రాయచ్ఛత మునేస్తస్య వల్కలం నియతో గురో: ..1.2.7..

స శిష్యహస్తాదాదాయ వల్కలం నియతేన్ద్రియ: .
విచచార హ పశ్యంస్తత్సర్వతో విపులం వనమ్ ..1.2.8..

తస్యాభ్యాశే తు మిథునం చరన్తమనపాయినమ్ .
దదర్శ భగవాంస్తత్ర క్రౌఞ్చయోశ్చారునిస్వనమ్ ..1.2.9..

తస్మాత్తు మిథునాదేకం పుమాంసం పాపనిశ్చయ: .
జఘాన వైరనిలయో నిషాదస్తస్య పశ్యత: ..1.2.10..

తం శోణితపరీతాఙ్గం వేష్టమానం మహీతలే .
భార్యా తు నిహతం దృష్ట్వా రురావ కరుణాం గిరమ్ ..1.2.11..
వియుక్తా పతినా తేన ద్విజేన సహచారిణా .
తామ్రశీర్షేణ మత్తేన పత్రిణా సహితేన వై ..1.2.12..

తదా తు తం ద్విజం దృష్ట్వా నిషాదేన నిపాతితమ్ .
ఋషేర్ధర్మాత్మనస్తస్య కారుణ్యం సమపద్యత ..1.2.13..

తత: కరుణవేదిత్వాదధర్మో.?యమితి ద్విజ: .
నిశామ్య రుదతీం క్రౌఞ్చీమిదం వచనమబ్రవీత్ ..1.2.14..

మా నిషాద ప్రతిష్ఠాం త్వమగమశ్శాశ్వతీస్సమా: .
యత్క్రౌఞ్చమిథునాదేకమవధీ: కామమోహితమ్ ..1.2.15.. 15

తస్యైవం బ్రువతశ్చిన్తా బభూవ హృది వీక్షతః .
శోకార్తేనాస్య శకునే: కిమిదం వ్యాహృతం మయా ..1.2.16..

చిన్తయన్స మహాప్రాజ్ఞశ్చకార మతిమాన్మతిమ్ .
శిష్యం చైవా.?బ్రవీద్వాక్యమిదం స మునిపుఙ్గవ: ..1.2.17..

పాదబద్ధో.?క్షరసమస్తన్త్రీలయసమన్విత: .
శోకార్తస్య ప్రవృత్తో మే శ్లోకో భవతు నాన్యథా ..1.2.18..

శిష్యస్తు తస్య బ్రువతో మునేర్వాక్యమనుత్తమమ్ .
ప్రతిజగ్రాహ సంహృష్టస్తస్య తుష్టో.?భవద్గురు: ..1.2.19..

సో.?భిషేకం తత: కృత్వా తీర్థే తస్మిన్యథావిధి .
తమేవ చిన్తయన్నర్థముపావర్తత వై ముని: ..1.2.20..

భరద్వాజస్తతశ్శిష్యో వినీతశ్శ్రుతవాన్మునేః .
కలశం పూర్ణమాదాయ పృష్ఠతో.?నుజగామ హ ..1.2.21..

స ప్రవిశ్యాశ్రమపదం శిష్యేణ సహ ధర్మవిత్ .
ఉపవిష్ట: కథాశ్చాన్యాశ్చకార ధ్యానమాస్థిత: ..1.2.22..

ఆజగామ తతో బ్రహ్మా లోకకర్తా స్వయం ప్రభు: .
చతుర్ముఖో మహాతేజా ద్రష్టుం తం మునిపుఙ్గవమ్ ..1.2.23..

వాల్మీకిరథ తం దృష్ట్వా సహసోత్థాయ వాగ్యత: .
ప్రాఞ్జలి: ప్రయతో భూత్వా తస్థౌ పరమవిస్మిత: ..1.2.24..

పూజయామాస తం దేవం పాద్యార్ఘ్యాసనవన్దనై: .
ప్రణమ్య విధివచ్చైనం పృష్ట్వా.?నామయమవ్యయమ్ ..1.2.25..

అథోపవిశ్య భగవానాసనే పరమార్చితే .
వాల్మీకయే మహర్షయే సన్దిదేశాసనం తత: ..1.2.26..

బ్రహ్మణా సమనుజ్ఞాతస్సో.?ప్యుపావిశదాసనే .
ఉపవిష్టే తదా తస్మిన్సర్వలోకపితామహే.
తద్గతేనైవ మనసా వాల్మీకిర్ధ్యానమాస్థిత: ..1.2.27..

పాపాత్మనా కృతం కష్టం వైరగ్రహణబుద్ధినా .
యస్తాదృశం చారురవం క్రౌఞ్చం హన్యాదకారణాత్ ..1.2.28..

శోచన్నేవ ముహు: క్రౌఞ్చీముపశ్లోకమిమం పున: .
జగావన్తర్గతమనా భూత్వా శోకపరాయణ: ..1.2.29..

తమువాచ తతో బ్రహ్మా ప్రహసన్మునిపుఙ్గవమ్ .
శ్లోక ఏవ త్వయా బద్ధో నాత్ర కార్యా విచారణా ..1.2.30..

మచ్ఛన్దాదేవ తే బ్రహ్మన్ ప్రవృత్తేయం సరస్వతీ .
రామస్య చరితం సర్వం కురు త్వమృషిసత్తమ ..1.2.31..

ధర్మాత్మనో గుణవతో లోకే రామస్య ధీమత: .
వృత్తం కథయ ధీరస్య యథా తే నారదాచ్ఛ్రుతమ్ ..1.2.32..

రహస్యం చ ప్రకాశం చ యద్వృత్తం తస్య ధీమత: .
రామస్య సహసౌమిత్రేః రాక్షసానాం చ సర్వశ: ..1.2.33..
వైదేహ్యాశ్చైవ యద్వృత్తం ప్రకాశం యది వా రహ: .
తచ్చాప్యవిదితం సర్వం విదితం తే భవిష్యతి ..1.2.34..

న తే వాగనృతా కావ్యే కాచిదత్ర భవిష్యతి .
కురు రామకథాం పుణ్యాం శ్లోకబద్ధాం మనోరమామ్ ..1.2.35..

యావత్ స్థాస్యన్తి గిరయస్సరితశ్చ మహీతలే .
తావద్రామాయణకథా లోకేషు ప్రచరిష్యతి ..1.2.36..

యావద్రామాయణకథా త్వత్కృతా ప్రచరిష్యతి .
తావదూర్ధ్వమధశ్చ త్వం మల్లోకేషు నివత్స్యసి ..1.2.37..

ఇత్యుక్త్వా భగవాన్బ్రహ్మా తత్రైవాన్తరధీయత .
తతస్సశిష్యో భగవాన్మునిర్విస్మయమాయయౌ ..1.2.38..

తస్య శిష్యాస్తతస్సర్వే జగుశ్శ్లోకమిమం పున: .
ముహుర్ముహు: ప్రీయమాణా: ప్రాహుశ్చ భృశవిస్మితా: ..1.2.39..

సమాక్షరైశ్చతుర్భిర్య: పాదైర్గీతో మహర్షిణా .
సో.?నువ్యాహరణాద్భూయశ్శ్లోకశ్శ్లోకత్వమాగత: ..1.2.40..

తస్య బుద్ధిరియం జాతా వాల్మీకేర్భావితాత్మన: .
కృత్స్నం రామాయణం కావ్యమీదృశై: కరవాణ్యహమ్ ..1.2.41..

ఉదారవృత్తార్థపదైర్మనోరమైః
తదాస్య రామస్య చకారకీర్తిమాన్ .
సమాక్షరైశ్శ్లోకశతైర్యశస్వినో
యశస్కరం కావ్యముదారధీర్ముని: ..1.2.42..

తదుపగతసమాససన్ధియోగం
సమమధురోపనతార్థవాక్యబద్ధమ్ .
రఘువరచరితం మునిప్రణీతం
దశశిరసశ్చ వధం నిశామయధ్వమ్ ..1.2.43..

ఇత్యార్షే శ్రీమద్రామాయణే వాల్మీకీయ ఆదికావ్యే బాలకాణ్డే ద్వితీయస్సర్గ:

No comments :

Post a Comment