శ్రీ వాల్మీకి మహర్షి రచించిన శ్రీమద్రామాయణం నందలి బాలకాండ లోని 4 వ సర్గము
వాల్మీకి కుశలవులకు రామయణము ఉపదేశించుట, వారు రాముని ఎదుట గానము చేయుట.
ప్రాప్తరాజ్యస్య రామస్య వాల్మీకిర్భగవానృషి:.
చకార చరితం కృత్స్నం విచిత్రపదమాత్మవాన్..1.4.1..
చతుర్వింశత్సహస్రాణి శ్లోకానాముక్తవానృషి:.
తథా సర్గశతాన్పఞ్చ షట్కాణ్డాని తథోత్తరమ్ ..1.4.2..
కృత్వాపి తన్మహాప్రాజ్ఞస్సభవిష్యం సహోత్తరమ్.
చిన్తయామాస కోన్వేతత్ప్రయుఞ్జీయాదితి ప్రభు:..1.4.3..
తస్య చిన్తయమానస్య మహర్షేర్భావితాత్మన:.
అగృహ్ణీతాం తత: పాదౌ మునివేషౌ కుశీలవౌ ..1.4.4..
కుశీలవౌ తు ధర్మజ్ఞౌ రాజపుత్రౌ యశస్వినౌ.
భ్రాతరౌ స్వరసమ్పన్నౌ దదర్శాశ్రమవాసినౌ ..1.4.5..
స తు మేధావినౌ దృష్ట్వా వేదేషు పరినిష్ఠితౌ.
వేదోపబృంహణార్థాయ తావగ్రాహయత ప్రభు:..1.4.6..
కావ్యం రామాయణం కృత్స్నం సీతాయాశ్చరితం మహత్.
పౌలస్త్యవధమిత్యేవ చకార చరితవ్రత:..1.4.7..
పాఠ్యే గేయే చ మధురం ప్రమాణైస్త్రిభిరన్వితమ్.
జాతిభిస్సప్తభిర్బద్ధం తన్త్రీలయసమన్వితమ్..1.4.8..
రసైశ్శృఙ్గారకారుణ్యహాస్యవీరభయానకై:.
రౌద్రాదిభిశ్చ సంయుక్తం కావ్యమేతదగాయతామ్..1.4.9..
తౌ తు గాన్ధర్వతత్త్వజ్ఞౌ మూర్ఛనాస్థానకోవిదౌ.
భ్రాతరౌ స్వరసమ్పన్నౌ గన్ధర్వావివ రూపిణౌ..1.4.10..
రూపలక్షణసమ్పన్నౌ మధురస్వరభాషిణౌ.
బిమ్బాదివోద్ధృతౌ బిమ్బౌ రామదేహాత్తథా.?పరౌ..1.4.11..
తౌ రాజపుత్రౌ కార్త్స్న్యేన ధర్మ్యమాఖ్యానముత్తమమ్.
వాచోవిధేయం తత్సర్వం కృత్వా కావ్యమనిన్దితౌ..1.4.12..
ఋషీణాం చ ద్విజాతీనాం సాధూనాం చ సమాగమే.
యథోపదేశం తత్త్వజ్ఞౌ జగతుస్సుసమాహితౌ..1.4.13..
మహాత్మానౌ మహాభాగౌ సర్వలక్షణలక్షితౌ.
తౌ కదాచిత్సమేతానామృషీణాం భావితాత్మనామ్.
ఆసీనానాం సమీపస్థావిదం కావ్యమగాయతామ్..1.4.14..
తచ్ఛ్రుత్వా మునయస్సర్వే బాష్పపర్యాకులేక్షణా:.
సాధుసాధ్వితి తావూచు: పరం విస్మయమాగతా:..1.4.15..
తే ప్రీతమనసస్సర్వే మునయో ధర్మవత్సలా:.
ప్రశశంసు: ప్రశస్తవ్యౌ గాయమానౌ కుశీలవౌ..1.4.16..
అహో గీతస్య మాధుర్యం శ్లోకానాం చ విశేషత:.
చిరనిర్వృత్తమప్యేతత్ప్రత్యక్షమివ దర్శితమ్..1.4.17..
ప్రవిశ్య తావుభౌ సుష్ఠు భావం సమ్యగగాయతామ్.
సహితౌ మధురం రక్తం సమ్పన్నం స్వరసమ్పదా..1.4.18..
ఏవం ప్రశస్యమానౌ తౌ తపశ్శ్లాఘ్యైర్మహాత్మభి:.
సంరక్తతరమత్యర్థం మధురం తావగాయతామ్..1.4.19..
ప్రీత: కశ్చిన్మునిస్తాభ్యాం సంస్థిత: కలశం దదౌ.
ప్రసన్నో వల్కలం కశ్చిద్దదౌ తాభ్యాం మహాయశా:..1.4.20..
ఆశ్చర్యమిదమాఖ్యానం మునినా సమ్ప్రకీర్తితమ్.
పరం కవీనామాధారం సమాప్తం చ యథాక్రమమ్..1.4.21..
అభిగీతమిదం గీతం సర్వగీతేషు కోవిదౌ.
ఆయుష్యం పుష్టిజనకం సర్వశ్రుతిమనోహరమ్..1.4.22..
ప్రశస్యమానౌ సర్వత్ర కదాచిత్తత్ర గాయకౌ .
రథ్యాసు రాజమార్గేషు దదర్శ భరతాగ్రజ:..1.4.23..
స్వవేశ్మ చానీయ తదా భ్రాతరౌ స కుశీలవౌ.
పూజయామాస పూజార్హౌ రామశ్శత్రునిబర్హణ:..1.4.24..
ఆసీన: కాఞ్చనే దివ్యే స చ సింహాసనే ప్రభు:.
ఉపోపవిష్టస్సచివైర్భ్రాతృభిశ్చ పరన్తప:..1.4.25..
దృష్ట్వా తు రూపసమ్పన్నౌ తావుభౌ నియతస్తథా.
ఉవాచ లక్ష్మణం రామశ్శత్రుఘ్నం భరతం తదా..1.4.26..
శ్రూయతామిదమాఖ్యానమనయోర్దేవవర్చసో:.
విచిత్రార్థపదం సమ్యగ్గాయకౌ తావచోదయత్..1.4.27..
తౌ చాపి మధురం రక్తం స్వఞ్చితాయతనిస్వనమ్ .
తన్త్రీలయవదత్యర్థం విశ్రుతార్థమగాయతామ్ ..1.4.28..
హ్లాదయత్సర్వగాత్రాణి మనాంసి హృదయాని చ.
శ్రోత్రాశ్రయసుఖం గేయం తద్బభౌ జనసంసది..1.4.29..
ఇమౌ మునీ పార్థివలక్షణాన్వితౌ
కుశీలవౌ చైవ మహాతపస్వినౌ.
మమాపి తద్భూతికరం ప్రవక్ష్యతే
మహానుభావం చరితం నిబోధత..1.4.30..
తతస్తు తౌ రామవచ:ప్రచోదితా-
వగాయతాం మార్గవిధానసమ్పదా.
స చాపి రామ: పరిషద్గతశ్శనైః
బుభూషయా.?.?సక్తమనా బభూవ హ..1.4.31..
ఇత్యార్షే శ్రీమద్రామాయణే వాల్మీకీయ ఆదికావ్యే బాలకాణ్డే చతుర్థస్సర్గ:
No comments :
Post a Comment